Sklepy prześcigają się w promocji piwa, aby przyciągnąć klientów
Gdy tylko rozpoczyna się sezon na grilla, w sklepach ruszają promocję na piwo. Sieci handlowe jak Biedronka, Lidl czy Dino prześcigają się w ofertach typu „12+12”, czyli za 12 kupionych butelek lub puszek piwa otrzymasz kolejne 12 gratis. Zmienia się tylko liczba i marka piwa, ale zasada jest dokładnie taka sama.
Na nieco inną formę promocji trunków zdecydowała się Żabka Polska. Zarówno w tym, jak i w poprzednim roku oferowała klientom możliwość zakupu 24 piwa w obniżonej cenie, a następnie możliwość odebrania ich w sklepach w ciągu 20 dni od daty zakupu. Odbiór możliwy jest raz dziennie, ale można odebrać wszystkie 24 piwa nawet w jeden dzień.
Co prawa Żabka Polska przekonywała, że te oferta 24 to nie jest „abonamentem piwny” czy „subskrypcja na piwo”, ale wiele osób było oburzonych tą formą promocji. Nawet zostało złożone doniesienie do prokuratury na zarząd Żabki w tej sprawie.
Rząd pracuje nad zmianą prawa w zakresie reklamy alkoholu, w tym piwa
Jednak te formy promocji trunków mają zostać ukrócone. Ministerstwo Zdrowia pracuje nad zmianami w prawie określającymi zasady promocji napojów alkoholowych oraz zaostrzenie sankcji karnej za prowadzenie nielegalnej promocji i reklamy napojów alkoholowych. Projekt ustawy już trafił do konsultacji społecznych.
Najważniejsza z proponowanych zmian dotyczyłaby ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Rząd chce w niej doprecyzować jaki rodzaj promocji alkoholu byłby nielegalny. Poza obecnie obowiązującymi zakazami, doszedłby także zakaz sprzedaży napojów alkoholowych z zastosowaniem upustów, rabatów, bonifikat, pakietów i programów lojalnościowych, darowizn, nagród, wycieczek, gier losowych, zakładów wzajemnych, wszelkich form użyczeń, transakcji wiązanych, wszelkiego rodzaju talonów i bonów oraz udzielania innych niewymienionych z nazwy korzyści majątkowych lub osobistych dla nabywcy napojów alkoholowych.
– Uszczegółowienie definicji działalności będącej promocją napojów alkoholowych ma na celu wykluczenie wątpliwości interpretacyjnych w tym zakresie oraz wyeliminowanie negatywnych oddziaływań, w których konsekwencji spożycie alkoholu może się zwiększać – wyjaśnia Wojciech Konieczny.
Zakaz reklamowania alkoholu będzie rozszerzony także na promocję piwa
Rząd chce także ujednolić przepisy o zakazie promocji wszystkich napojów alkoholowych poprzez rozszerzenie go również na zakaz promocji piwa.
– W strukturze spożycia napojów alkoholowych w kraju piwo, rok do roku, odpowiada za ponad 50 proc. spożytego alkoholu. Według najnowszych danych za 2023 r. 53,8 proc. alkoholu społeczeństwo polskie spożyło pijąc piwo – podaje resort zdrowia.
Wyższe kary za nielegalną promocję piwa
Rząd proponuje także zaostrzenie kar za złamanie zakazu promocji alkoholu. Obecnie przestępstwo to zagrożone jest grzywną w wysokości od 10 000 do 500 000 złotych. W projekcie ustawy zaproponowano podniesienie minimalnej oraz maksymalnej wysokości kary grzywny odpowiednio na od 20 000 do 750 000 zł oraz uzupełnienie katalogu kar o ograniczenie wolności, z możliwością zastosowania obu kar łącznie.
Organizacje handlowe mają zastrzeżenia dot. zaostrzenia zakazu promocji alkoholu
W ramach konsultacji społecznych do projektu ustawy, część organizacji już zgłosiła swoje wątpliwości dotyczące propozycji Ministerstwa Zdrowia. Duże kontrowersje budzą zaproponowane przez rząd przepisy o uniemożliwieniu stosowania rabatów i opustów na sprzedaż piwa.
Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji (POHID) podkreśla, że w pełni zgadzamy się, że nieuczciwe praktyki rynkowe należy zwalczać. Jednak natomiast ewentualne zmiany prawne powinny być sformułowane w sposób precyzyjny, zapewniający skuteczne egzekwowanie przepisów.
– Wprowadzenie projektowanego zakazu w takich warunkach jest niezasadne; w sytuacji, w której prawo nie reguluje cen produktów, nie jest możliwe wprowadzenie generalnego zakazu upustów i rabatów – wskazuje Konfederacja Lewiatan.
Organizacja uważa, że projektowane zmiany nie określają jasno czy odnosiłby się jedynie do konsumentów czy również do profesjonalnych transakcji między producentami i dystrybutorami napojów alkoholowych.
– Praktyki handlowe stosowane np. na poziomie profesjonalnego obrotu hurtowego, obejmujące stosowanie „upustów, rabatów, bonifikat i programów lojalnościowych” są normalnym zjawiskiem występującym w gospodarce wolnorynkowej, przyczyniają się do zwiększania konkurencyjności i wzrostu gospodarczego. Wejście w życie Projektu w obecnym brzmieniu będzie skutkować poważnymi zakłóceniami na rynku profesjonalnej dystrybucji napojów alkoholowych – zastrzega Konfederacja Lewiatan. Na podobne problemy z interpretacją tych przepisów zwraca także POHID oraz Polska Izba Handlu.
Kiedy zakaz promocji piwa i abonamentów piwnych wejdzie w życie?
Ministerstwo Zdrowia chce, aby nowe zakazy dotyczące promocji alkoholu zaczęły obowiązywać od 1 stycznia 2026 roku. O ile parlament i prezydent poprą takie zmiany.