Senat za zmianą prawa w sprawie sprzedaży i promocji alkoholu
7 sierpnia Senat przyjął nowelizację ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Za zmianą opowiedziało się 92 senatorów, a nikt się nie wstrzymał i nie był przeciwko.
Głównym założeniem nowelizacji jest ochrona zdrowia kobiet w ciąży oraz karmiących piersią. Nowe przepisy wprowadzają obowiązek zamieszczenia na opakowaniach napojów alkoholowych informacji o szkodliwości spożywania alkoholu przez kobiety w ciąży lub karmiące piersią. Podobne informacje mają pojawiać się także w reklamach alkoholu.
– Instytut Zdrowia Dziecka przeprowadził badania, które ujawniły, że nawet 50 proc. kobiet w ciąży sporadycznie lub częściej korzysta z alkoholu. Wiemy jakie to są szkody dla dziecka. Dlatego senat przygotował tę ustawę – mówi senator Krzysztof Kwiatkowski, przewodniczący Komisji Ustawodawczej w Senacie.
Natomiast Robert Mamątow, szef senackiej Komisji Petycji tłumaczy, że nowe rozwiązanie mają wszystkim przypominać, że spożywanie alkoholu w ciąży w nawet najmniejszej ilości jest szkodliwe dla płodu.
Obowiązek umieszczenia informacji o szkodliwości alkoholu dla kobiet w ciąży na etykietach i w reklamach
Nowe regulacje będą wymagały od producentów i dystrybutorów umieszczania na naczyniach, w których sprzedawane są napoje alkoholowe, informacji o szkodliwości spożywania alkoholu przez kobiety w ciąży lub karmiące piersią.
Do tej pory podobne oznaczenia były umieszczane na zasadzie dobrowolności i głównie na opakowaniach piwa, a ich forma i treść nie były ujednolicone. Ale trudno znaleźć podobne ostrzeżenia na butelkach wina czy tym bardziej mocniejszych trunków. A jak wskazują badania ankietowe, na które powołują się senatorowie, kobiety w ciąży, które sięgają po alkohol, najczęściej wybierają właśnie wino, a następnie wódkę, najrzadziej natomiast piwo.
Nowe prawo zakłada, że informacji o szkodliwości alkoholu dla kobiet w ciąży mają pojawić się także we wszystkich przekazach reklamowych i promocyjnych dotyczących piwa.
O to jak mają wyglądać te ostrzeżenia ma zadbać Ministerstwo Zdrowia. Resort w rozporządzeniu określi ich wielkość, zakres, wzór oraz sposób umieszczenia, tak aby były one widoczne i zrozumiałe dla konsumentów. Senatorowie sugerują, że mogą to być regulacje podobne do tych dotyczących szkodliwości alkoholu dla nieletnich. Zatem mogłyby zajmować 20 proc. powierzchnie reklamy.
Niebezpieczne mity o spożywaniu alkoholu przez kobiety w ciąży
W ocenach skutków regulacji i uzasadnieniu projektu ustawy senatorowie powołują się na badania dotyczące spożywania alkoholu. Jeszcze 12 lat temu ponad 10 proc. kobiet w ciąży sięgała po alkohol. W kilka lat te odsetek się zmniejszył, ale w 2017 roku wciąż to było niemal 5 proc. Na dodatek w społeczeństwie funkcjonują niebezpieczne stereotypy, na przykład ten, że małe ilości alkoholu, a zwłaszcza wina, są nieszkodliwe dla zdrowia matki i dziecka.
Badania przeprowadzone wśród kobiet, które w ciąży, które sięgają po alkohol, wskazują, że najczęściej wybierają on wino, a następnie wódkę, najrzadziej natomiast piwo.
Jednak badanie medyczne wskazują, że każda ilość alkoholu spożywa w okresie ciąży piersią może prowadzić do Płodowego Zespołu Alkoholowego (FAS - Fetal Alcohol Syndrome). FAS to nieuleczalna choroba, której można uniknąć, pod warunkiem całkowitej abstynencji od alkoholu w ciąży. Szacuje się, że w Polsce rocznie z pełnymi objawami tej choroby może urodzić się nawet do 900 dzieci.
Kiedy nowe prawo w sprawie sprzedaży i promocji alkoholu wejdzie w życie?
Senatorowie określili, że koszty dla producentów i dystrybutorów napojów alkoholowych łącznie wyniosą 91 mln złotych. Z tej kwoty aż 88 mln zł ma zostać przeznaczone na dostosowanie wzorów etykiet do nowych wytycznych.
Senat założył, że nowe prawo w sprawie sprzedaży i promocji alkoholu wejdzie w życie 6 miesięcy od jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Na dodatek branża będzie miała aż 24 miesiące od daty wejścia w życie ustawy na sprzedaż produktów bez odpowiedniego oznaczenia. Teraz ustawa trafi do Sejmu a następnie do podpisy prezydenta.
Warto także przypomnieć, że Ministerstwo Zdrowia pracuje nad zmianą ustawy o wychowaniu w trzeźwości, która może zakazać akcji promocyjnych na piwo typu "12+12 gratis".
